Blackfish (2013)

Μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Δεν είναι αυτά τα όντα έξυπνα σαν κι εμάς. Εμείς βγάζουμε τα λεφτά, εμείς αποφασίζουμε για αυτά και για εσάς. Μέσα από τα μάτια σας και τις οθόνες σας έρχεται το κέρδος μας. Εμείς εναντίον Εσας, άνισος αγώνας ακόμα και να τον σκέφτεστε. 

Αμέριμνη δυστυχία (A Sorrow Beyond Dreams) - Peter Handke [1972]

Σύντομο γράμμα για έναν μεγάλο αποχαιρετισμό -  Peter Handke (Αγρα, 1989)

"Η ύπαρξή μου όλη βουβή, έκθαμβη, αφουγκράζεται": στο παρελθόν οι άνθρωποι έτσι αντιμετώπιζαν τη φύση. 

Ποτέ δεν την πλησίασα αυθόρμητα, από δική μου πρωτοβουλία. Τώρα συνειδητοποιώ ότι αυτή μου η ντροπαλότητα, την οποία πάντα δικαιολογούσα επειδή πίστευα ότι κατά κάποιο τρόπο με προστάτευε απ' το να δέχομαι τα πάντα, δεν είναι παρά μια μορφή δειλίας, ιδιαίτερα όταν επηρεάζει και καθορίζει τη συναισθηματική μου ζωή.

Αμέριμνη δυστυχία (Wunschloses Unglueck) - Peter Handke (Νεφέλη, 1983)

Το κοινωνικό σύστημα υπό μορφήν κλίμακας: "Αυτοκράτωρ-βασιλεύς-αριστοκράτης/ αστός-γεωργός-υφαντής/ μαραγκός-ζητιάνος-νεκροθάφτης": ένα παιχνίδι που στο κάτω κάτω μόνο στις πολύτεκνες οικογένειες των γεωργών, μαραγκών και υφαντών ήταν δυνατό να παίζεται πιστά και ολοκληρωμένα.

Ο ρυθμός, ως λειτουργικό μέρος, έγινε θέμα ζωτικό. "Το κοινό συμφέρον προέχει του ιδιωτικού, η κοινή γνώμη προέχει της ιδιωτικής". Έτσι αισθανόσουν παντού σαν στο σπίτι σου, νοσταλγία δεν υπήρχε πια. 

Το να γεννηθείς γυναίκα κάτω απ' αυτές τις συνθήκες ήταν ευθύς εξαρχής η εις θάνατον καταδίκη. Θα μπορούσε όμως κανείς να το αποκαλέσει και: ουδεμία αγωνία δια το μέλλον. Στα πανηγύρια οι γύφτισσες διάβαζαν στα σοβαρά μόνο των αγοριών τη μοίρα απ' τις παλάμες τους. Για τις γυναίκες αυτό το μέλλον έτσι κι έτσι δεν ήταν παρά ένα ανέκδοτο. Καμία δυνατότητα - όλα προδιαγραμμένα: μικρά πειραγματάκιαα, κανένα χαχανισματάκι, η σύντομη αμηχανία, έπειτα για πρώτη φορά η ξένη φυσιογνωμία που με τ' αντίκρυσμά της άρχιζε κιόλα η πρώτη κατάρρευση, τα πρώτα παιδιά, λίγο παρακάθι ακόμη μετά απ' το συγύρισμα της κουζινας, ευθύς εξαρχής το "δε μας παρατάς κι εσύ, λέω γω", η συνήθεια να μη δίνει ούτε κι η ίδιαπια αφτί, οι μονόλογοι, έπειτα οι δυσκολίες με την ορθοστασία, οι κιρσοί, μετά μόνο το μουρμουρητό στον ύπνο, ο καρκίνος της μήτρας και τελικά ο θάνατος, έτσι για να εκπληρωθεί το μοιραίο. 

"Δεν ντρέπεσαι" ή "ντροπή σου" ήταν κιόλας για το μικρό παιδί και προπαντός για το νεαρό κορίτσι ο κανόνας, που μ' αυτόν καθοδηγούσαν διαρκώς οι άλλοι. Τώρα σημείωνε πως ο τρόπος ζωής των άλλων, έτσι καθώς απέκλειε κάθε δεύτερη δυνατότητα, εμφανιζόταν πια σαν παντοδύναμο περιεχόμενο ζωής. 

Πιστοποιητικά απορίας που χρειάζονταν, χρόνος μπαίνει χρόνος βγαίνει, για το γιο που στο μεταξύ σπούδαζε - αιτήσεις για επίδομα ασθενείας, για επίδομα τέκνων, για έκπτωση στους εκκλησιαστικούς φόρους, τα περισσότερα κατ' ευαρέσκειαν - αλλά ακόμη και εκείνα που τα δικαιούνταν κανείς εκ του νόμου έπρεπε να τα τεκμηριώσε με τέτοια ακρίβεια, ώστε εκείνο το "εγκρίνεται" που περίμενες το θεωρούσες απονομή χάρητος, και ευγνωμονούσες. 

Γνωστά πράγματα. Δεν αποδείχνουν τίποτα: κάθε αποδειχτική δύναμη τους είχε αφαιρεθεί με τον τρόπο σκέψης: πλεονέκτημα-μειονέκτημα, τη φοβερότερη απ' όλες τις αρχές της ζωής. "Ε, και τι να γίνει, όλα έχουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους" και 'οπ, έγινε κιόλας το απαράδεκτο παραδεκτό - σαν μεινότημα, που δεν είναι παρά η αναγκαία ιδιότητα εκείνουν του πλεονεκτήματος. 

Η φαντασία πλάθετσι ακριβώς αυτή τη στιγμή και ξαφνικά παρατηρεί πως δεν έχει τίποτε πια να φανταστείς. Κάποτε θα γράψω για όλα αυτά με περισσότερη ακρίβεια.

Η ώρα της αληθινής αίσθησης (A Moment of True Feeling) - Peter Handke [1975]

Όταν σηκώθηκε όρθιος, αισθάνθηκε το μυαλό του να παγώνει σιγα σιγά. Από σήμερα λοιπόν, συλλογίστηκε, ζω μια διπλή ζωή. Όχι, ούτε καν ζωή: ούτε τη συνιθησμένη αλλά ούτε και καμιά καινούρια - γιατί έτσι κι αλλιώς, η συνηθισμένη θα είναι προσποιητή και ηκαινούρια θα πρέπει να ξοδευτεί μέσα στην προσποίηση της συνηθισμένης. Αισθάνομαι ότι δεν ανήκω πλέον εδώ, αλλά δεν μπορώ να φανταστώ ότι ανήκω κάπου αλλού. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα συνεχίσω να ζω όπως τώρα, αλλά ούτε να ζω όπως έζησαν ή ζουν άλλοι άνθρωποι.

Ούτε μια ελεύθερη στιγμή και όλα ρυθμισμένα στην εντέλεια, μέχρι που θα σβήσω τα μεσάνυχτα το φως του πορτατίφ. Τουλάχιστον για σήμερα, κάθε λεπτό ήταν προγραμματισμένο - καμιά επικίνδυνη ή άσκοπη κίνηση. Οι ηδονές ενός πλήρους προγράμματος! Και πράγματι αισθανόταν με ηδονική ευχαρίστηση την προστασία που του παρείχε αυτή η σκέψη. 

Κάπως κύλησε το χρόνος. Όταν έβλεπε ανθρώπους μεγαλύτερους απ' αυτόν, είχε την εντύπωση πως είχαν φάει τα ψωμιά τους. Δεν μπορούσε απλώς να καταλάβει γιατί δεν είχαν εξαφανιστεί. Ξεπερνούσε τα όρια της σκέψης του το γεγονός ότι είχαν επιβιώσει και ότι μάλιστα εξακολουθούσαν να είναι δραστήριοι. Θα υπήρχε ίσως κάποιο κόλπο στη μέση - η ρουτίνα και μόνο δεν αρκούσε σ' αυτή τη περίπτωση.

Κι εγώ χρειάζομαι μια "προκαθορισμένη σειρά", σκέφτηκε... - Όμως για μια προκαθορισμένη σειρά ήταν αναγκαίο κατ' αρχάς κάποιο σύστημα. - Όμως γι' αυτόν δεν υπήρχαν πλέον συστήματα. - Τότε γιατί χρειαζόταν μια προκαθορισμένη σειρά; - Για να μπορεί να καμουφλάρει την απουσία κάθε συστήματος. - Μου έρχεται στο μυαλό ό,τι δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω, σκέφτηκε.

Ποιμενικη Συμφωνια (La Symphonie Pastorale) - André Gide [1919]

"αυτός που είναι πιστός στα μικρά πράγματαα, θα είναι το ίδιο και στα μεγάλα" ...μα, όπως γίνεται τις πιο πολλές φορές, το φανταστικό παράπονο οδήγησε στη συγκεκριμένη κατηγορία: Αχ! πόσο όμορφη θα 'ταν η ζωή και πόσο υποφερτή η δυστυχία μας, αν αρκούμασταν μόνο στα πραγματικά κακά, χωρίς να δίνουμε σημασία στα φαντάσματα και στα τέρατα του μυαλού μας.

Ένιωθα έτσι σε ποιό σημείο δυο πλάσματα που τέλοσπάντως μοιράζονται τη ζωή τους, και που αγαπιούνται, μπορούν να μείνουν (ή να γίνουν) το ένα για το άλλο ανινιγματικά και κλειστά. Τα λόγια, σ' αυτή την περίπτωση, είτε αυτά που εμείς απευθύνουμε στον άλλον, είτε αυτά που ο άλλος μας απευθύνει, ηχούν θλιβερά σαν δοκιμαστικές βολίδες για να μας πληροφορήσουν για την αντοχή αυτού του τείχους που μας χωρίζει και που κινδυνεύει να γίνεται όλο και πιο στέρεο.

Βέβαια, σκεφτόμουν (το θυμάμαι), εκείνει δείχνει πιο φιλόστοργη σήμερα, απ' τα μεγαλύτερα αδέλφια της. Μα το καθένα τους, σ' αυτή την ηλικία, δε με είχε ξεγελάσει στην αρχή; Ακόμα κι ο μεγάλος μου, τόσο απόμακρος σήμερα, τόσο επιφυλαχτικός... Θαρρείς πως είναι τρυφερά, μα είναι γαλίφικα και χαδιάρικα. 

The Intouchables (2011) / Atonement (2007) / The Sea Inside (2004)

The Intouchables (2011)

Atonement (2007)

The Sea Inside (2004)

Until The End Of The World (1991)

Μπερδεμένο τίποτα, απίθανοι ήχοι - τραγούδια, φαντασία στη γη και σκηνοθεσία στο διάστημα. Από 'κει μέχρι το κάποτε του μέλλοντος που θυμηθήκαμε.

Rise (2022)

Τέλεια στιγμή (λόγω Ευρωπαϊκών αγώνων) αλλά έτσι κι αλλιώς μια εξωραϊσμένη οπτική της Disney για την Ελληνική κοινωνία των τριων προηγούμενων δεκαετιών, δεν είμαστε ακριβώς έτσι, έτσι δεν είναι;

RLW (Ralf Wehowsky)

RLW – When Freezing Air Stings Like Ice I Shall Breathe Again (1995) κάνεις ένα έτσι... κι αμέσως πετάγονται κάτι αγνώριμοι και μετά σκέφτεσαι... κάτσε κι εκείνο με τα δεκατέσσερα χρόνια τότε; RLW – 14 Recordings From 1980-1993 ναι αυτό!

Autopoieses – La Vie À Noir (Mille Plateaux, 1999) / Live A Noir (Ritornell, 2000)

Ξάπλωσε. Έχεις πενήντα λεπτά. Έχεις μια ζωή. Δεν φτάνει ο χρόνος. Υπάρχουν τόσα κι εσύ χάνεσαι. Κι εκείνο, κι αυτό, και τ' άλλο, το δήθεν, το ψαγμένο, το δεινοσαυράκι, το τυχαίο, το γνωστό... σταμάτα! Εδώ μέσα έχει ότι χρειάζεσαι. Κι είναι σαράντα πέντε τα άτιμα! Έχει δείγματα από βροχή και τζαζ, από ορχήστρες του δρόμου, και μπαλαλάικες ηλεκτροακουστικές, από φόρμουλες αγνώριστες και ρυθμούς αλλόκοτους, είναι όλο ένα συνονθύλευμα αναμνήσεων που δεν ανακαλείς την κατασκευή τους κι ούτε χρειάζεσαι ψυχανάλυση για να απολαύσεις. Από πότε πρέπει να δίνεις εξηγήσεις για το τι ταΐζεις τα αυτιά σου σε αυτή τη μαύρη ζωή; (Για τους αχόρταγους που θέλουν να ζήσουν στο μαύρο κι ακόμα παραπέρα, υπάρχει και μια ζωντανά καταγεγραμμένη αυτό-ποίηση από τον Οκτώβρη του ίδιου έτους με μόνο έντεκα αποσπάσματα ηχητικών ονειρώξεων, καλά είναι κι έτσι).

Όλο το Φως που δεν Μπορούμε να Δούμε - Άντονυ Ντορ

 All the Light We Cannot See - Anthony Doerr (2014)

...της μοιάζει σχεδόν με παιδί, μοναστικός στην ολιγάρκεια των αναγκών του και απολύτως ανεξάρτητος από οποιαδήποτε εγκόσμια υποχρέωση. 

...εκείνη τη στιγμή σκέφτεται πόσο καταπληκτικά μάταιο είναι να χτίζεις πολυτελή κτίρια, να γράφεις μουσική, να τραγουδάς τραγούδια, να τυπώνεις τεράστια βιβλία γεμάτα πολύχρωμα πουλιά μπροστά στη σεισμική, σαρωτική αδιαφορία του κόσμου - τι φιλοδοξίες που έχουν οι άνθρωποι! Γιατί να μπεις στον κόπο να γράψεις μουσική αφού η σιωπή και ο αέρας είναι μεγαλύτερα; Γιατί να ανάψεις λάμπες αφού αναπόφευκτα θα τις σβήσει το σκοτάδι; Όπερες! Πόλεις στο φεγγάρι! Είναι γελοίο. Το καλύτερο που έχουν να κάνουν είναι να ξαπλώσουν στα πεζοδρόμια και να περιμένουν τα παιδιά που γυρίζουν την πόλη σέρνοντας τα έλκυθρα με τα στοιβαγμένα πτώματα. 

- Ξυπνάω και ζω τη ζωή μου. Κι εσύ το ίδιο να κάνεις. - Όχι, πολλά χρόνια τώρα. Αλλά σήμερα, σήμερα ίσως.

...σε όλη του τη ζωή οι δάσκαλοι στη σχολή, στο ραδιόφωνο, οι αρχηγοί του μιλούσαν για το μέλλον. Αλλά τι μέλλον του μένει; Ο δρόμος μπροστά του είναι άδηλος και οι γραμμές των σκέψεών του στρέφονται όλες προς τα μέσα...

Pachinko (2022)

Πουλιέται για Γιαπωνέζικο αλλά είναι Κορεάτικο, όπως ήταν τα Τούρκικα κι όπως ήταν τα ΛατινοΑμερικάνικα με 'κείνες τις Λόλες και τις Παρθένες και τις Ανάπηρες και τις Μαυροφορεμένες. Εδώ ακουλουθούμε το μοσχοπουλημένο βιβλίο από τις λίστες των Νιού Γιόρκ Τάιμς και το δαγκωμένο ασημένιο μήλο που τόσο παλεύει να γίνει χρυσό ρολόι στους σημερινούς σπασμένους καρπούς των χρηστών-τηλεθατών-πελατών-προϊόντων. Δεν είναι τόσο κακό. Είναι μέτριο.

Shoplifters (2018)

Σημείωση: όποιος την φτάσει μέχρι το τέλος ας στείλει ένα μήνυμα... τι γίνεται; Καλή η ταινία αλλά πήρε 2 βράδια, 1 χειροποίητη πίτσα, 1 κουβά ποπ-κορν και 1 χωριάτικη ομελέτα με πατάτες για να φτάσει στους μπάτσους! Φυστίκια με αλάτι αποφεύχθηκαν .