Σύντομο γράμμα για έναν μεγάλο αποχαιρετισμό - Peter Handke (Αγρα, 1989)
"Η ύπαρξή μου όλη βουβή, έκθαμβη, αφουγκράζεται": στο παρελθόν οι άνθρωποι έτσι αντιμετώπιζαν τη φύση.
Ποτέ δεν την πλησίασα αυθόρμητα, από δική μου πρωτοβουλία. Τώρα συνειδητοποιώ ότι αυτή μου η ντροπαλότητα, την οποία πάντα δικαιολογούσα επειδή πίστευα ότι κατά κάποιο τρόπο με προστάτευε απ' το να δέχομαι τα πάντα, δεν είναι παρά μια μορφή δειλίας, ιδιαίτερα όταν επηρεάζει και καθορίζει τη συναισθηματική μου ζωή.
Αμέριμνη δυστυχία (Wunschloses Unglueck) - Peter Handke (Νεφέλη, 1983)
Το κοινωνικό σύστημα υπό μορφήν κλίμακας: "Αυτοκράτωρ-βασιλεύς-αριστοκράτης/ αστός-γεωργός-υφαντής/ μαραγκός-ζητιάνος-νεκροθάφτης": ένα παιχνίδι που στο κάτω κάτω μόνο στις πολύτεκνες οικογένειες των γεωργών, μαραγκών και υφαντών ήταν δυνατό να παίζεται πιστά και ολοκληρωμένα.
Ο ρυθμός, ως λειτουργικό μέρος, έγινε θέμα ζωτικό. "Το κοινό συμφέρον προέχει του ιδιωτικού, η κοινή γνώμη προέχει της ιδιωτικής". Έτσι αισθανόσουν παντού σαν στο σπίτι σου, νοσταλγία δεν υπήρχε πια.
Το να γεννηθείς γυναίκα κάτω απ' αυτές τις συνθήκες ήταν ευθύς εξαρχής η εις θάνατον καταδίκη. Θα μπορούσε όμως κανείς να το αποκαλέσει και: ουδεμία αγωνία δια το μέλλον. Στα πανηγύρια οι γύφτισσες διάβαζαν στα σοβαρά μόνο των αγοριών τη μοίρα απ' τις παλάμες τους. Για τις γυναίκες αυτό το μέλλον έτσι κι έτσι δεν ήταν παρά ένα ανέκδοτο. Καμία δυνατότητα - όλα προδιαγραμμένα: μικρά πειραγματάκιαα, κανένα χαχανισματάκι, η σύντομη αμηχανία, έπειτα για πρώτη φορά η ξένη φυσιογνωμία που με τ' αντίκρυσμά της άρχιζε κιόλα η πρώτη κατάρρευση, τα πρώτα παιδιά, λίγο παρακάθι ακόμη μετά απ' το συγύρισμα της κουζινας, ευθύς εξαρχής το "δε μας παρατάς κι εσύ, λέω γω", η συνήθεια να μη δίνει ούτε κι η ίδιαπια αφτί, οι μονόλογοι, έπειτα οι δυσκολίες με την ορθοστασία, οι κιρσοί, μετά μόνο το μουρμουρητό στον ύπνο, ο καρκίνος της μήτρας και τελικά ο θάνατος, έτσι για να εκπληρωθεί το μοιραίο.
"Δεν ντρέπεσαι" ή "ντροπή σου" ήταν κιόλας για το μικρό παιδί και προπαντός για το νεαρό κορίτσι ο κανόνας, που μ' αυτόν καθοδηγούσαν διαρκώς οι άλλοι. Τώρα σημείωνε πως ο τρόπος ζωής των άλλων, έτσι καθώς απέκλειε κάθε δεύτερη δυνατότητα, εμφανιζόταν πια σαν παντοδύναμο περιεχόμενο ζωής.
Πιστοποιητικά απορίας που χρειάζονταν, χρόνος μπαίνει χρόνος βγαίνει, για το γιο που στο μεταξύ σπούδαζε - αιτήσεις για επίδομα ασθενείας, για επίδομα τέκνων, για έκπτωση στους εκκλησιαστικούς φόρους, τα περισσότερα κατ' ευαρέσκειαν - αλλά ακόμη και εκείνα που τα δικαιούνταν κανείς εκ του νόμου έπρεπε να τα τεκμηριώσε με τέτοια ακρίβεια, ώστε εκείνο το "εγκρίνεται" που περίμενες το θεωρούσες απονομή χάρητος, και ευγνωμονούσες.
Γνωστά πράγματα. Δεν αποδείχνουν τίποτα: κάθε αποδειχτική δύναμη τους είχε αφαιρεθεί με τον τρόπο σκέψης: πλεονέκτημα-μειονέκτημα, τη φοβερότερη απ' όλες τις αρχές της ζωής. "Ε, και τι να γίνει, όλα έχουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους" και 'οπ, έγινε κιόλας το απαράδεκτο παραδεκτό - σαν μεινότημα, που δεν είναι παρά η αναγκαία ιδιότητα εκείνουν του πλεονεκτήματος.
Η φαντασία πλάθετσι ακριβώς αυτή τη στιγμή και ξαφνικά παρατηρεί πως δεν έχει τίποτε πια να φανταστείς. Κάποτε θα γράψω για όλα αυτά με περισσότερη ακρίβεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου